Aynı İhalede Kaç Kez Düzeltme İlanı Yayımlanıp, İhale Tarihi Değiştirilebilir?
I-Kamu İhale Kurul Kararının Konusu
İhaleye katılan kişilerin, ihale ilanı ve dokümanındaki hukuka aykırılıklar kapsamında İdarelere başvuru yapmaları; İdarelerin ise zeyilname yaparak, düzeltme ilanı yayımlaması, ihale tarihini değiştirmesi/ötelemesi sıklıkla karşılaşılan ihale işlemlerindendir. Ancak bazı isteklilerin yasal haklarını bilmemeleri, İdarelerin de ihale mevzuatına hâkim olmamaları, ihalenin uygun şekilde sonuçlanmasını engellemektedir.
Kamu İhale Kurulu; tüm İdareler ile ihaleye katılacak kişilere öğretici bir karar vermiş, şikâyet başvuruları, zeyilnameler, düzeltme ilanları ile ihale tarihinin değiştirilmesi kapsamında önemli bir karar vermiştir.
II- İtirazen Şikâyet Başvurusunun Nedeni
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle;
“İdare tarafından 08.08.2025 tarihinde yayınlanan zeyilname ile benzer iş hususu ile ilgili ihale dokümanında bir değişiklik yapıldığı, anılan değişikliğin hem İhale İlanında hem de İdari Şartnamede yer alan düzenlemeyi kapsadığı, ancak bu değişikliğe ilişkin bir düzeltme ilanının yayınlanmadığı, mevcut durumda İdari Şartname ile İhale İlanının uyumsuz olduğu, isteklilerin İhale İlanında yer alan benzer iş düzenlemesini mi yoksa İdari Şartnamede yer alan benzer iş düzenlemesi mi dikkate alacağı hususunun net olmadığı,
Teknik Şartnamenin “Biyokimya-Hormon Kitlerinin Listesi ve Özellikleri” başlıklı B.9’uncu maddesinde kitlerin siparişinden idarenin sorumlu olacağı, ancak B4 ve B6’ncı maddelerinde henüz kullanılabilecekken miadının dolmasına 2 ay kala kitlerin değiştirilmesinin talep edildiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 60.8’inci maddesinde idarelerin kit alımı ile birlikte kit karşılığı geçici olarak cihaz temini ihalelerine ilişkin ihale dokümanlarında, sözleşmenin yürütümü sırasında kullanım ömrü azalan veya dolan kit ve/veya malzemelerin yüklenici tarafından yenileri ile değiştirileceğine yönelik düzenlemenin yapılamayacağının açıklandığı, sarf malzeme ya da kitlerin daha uzun ömürlü olanlarla değiştirilmesinin idarece istenilemeyeceği, bu durumun yüklenicilere öngörülemeyecek maliyetlere neden olacağı, bu gerekçelerle ilgili düzenlemelerin Teknik Şartnameden kaldırılması talebinde bulunulduğu, idareden gelen şikayete cevap yazısında, ikinci bir sefer ihale tarihinin değiştirilmesinin kanunen uygun olmadığı ifade edilerek zeyilname taleplerinin uygun bulunmadığı, ancak 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 29’uncu ve 55’inci maddelerine göre ihale tarihinin bir kez daha ertelenmesinin mümkün olduğu, sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olması nedeniyle, ihalenin iptal edilmesi gerektiği…” iddialarına yer verilmiştir.
III- Konuyla İlgili İhale Mevzuatı
Konuyla ilgili ihale mevzuatı aşağıdadır:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İlânın uygun olmaması” başlıklı 26’ncı maddesinde “13, 24 ve 25’inci maddelerdeki hükümlere uygun olmayan ilânlar geçersizdir. Bu durumda, ilân bu maddelere uygun bir şekilde yenilenmedikçe ihale veya ön yeterlik yapılamaz. Ancak, 13’üncü maddede belirtilen ilânın yapılmaması veya ilân sürelerine uyulmaması halleri hariç, yapılan ilânlarda 24 ve 25 inci madde hükümlerine uygun olmayan hatalar bulunması durumunda, 13’üncü maddeye göre 25 ve 40 günlük ilan süresi bulunan ihalelerde ilânların yayımlanmasını takip eden 15 gün diğer ihalelerde ise 10 gün içinde hatalı hususlar için düzeltme ilânı yapılmak suretiyle ihale veya ön yeterlik gerçekleştirilebilir.” Hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanun’un “İhale dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 29’uncu maddesinde “İlân yapıldıktan sonra ihale dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilânlar geçersiz sayılır ve iş yeniden aynı şekilde ilân olunur. Ancak, ilân yapıldıktan sonra, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanında değişiklikler yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin ihale dokümanının bağlayıcı bir parçası olan zeyilname, son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına gönderilir. Zeyilname ile yapılan değişiklikler nedeniyle tekliflerin hazırlanabilmesi için ek süreye ihtiyaç duyulması halinde, ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere en fazla 20 gün zeyilname ile ertelenebilir. Zeyilname düzenlenmesi halinde, teklifini bu düzenlemeden önce vermiş olan isteklilere tekliflerini geri çekerek, yeniden teklif verme imkânı sağlanır...” hükmü,
Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “…İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden 3 iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır. Şikâyet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, gerekli düzeltme yapılarak 29’uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26’ncı maddeye göre işlem tesis edilir…” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 26’ncı maddesinde “(1) İlan yapıldıktan sonra ihale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilanlar geçersiz sayılır ve ihale yeniden aynı şekilde ilan olunur. Ancak, teklif ve başvuruların hazırlanmasını etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi ya da idareye yazılı olarak bildirilmesi halinde, zeyilname düzenlenmek suretiyle dokümanda değişiklik yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin zeyilname, ihale dokümanının bir parçası olarak EKAP’a yüklenir ve ihale veya son başvuru tarihinden en az 10 gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde, EKAP üzerinden e-imza kullanarak doküman indirenlerin tamamına bildirim ve tebligat esasları çerçevesinde gönderilir. Ancak, belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi, Kanunun 26’ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür.
(2) Yapılan değişiklik nedeniyle tekliflerin veya başvuruların hazırlanabilmesi için ek süreye ihtiyaç duyulması halinde, ihale veya son başvuru tarihi bir defaya mahsus olmak üzere en fazla 20 gün zeyilname ile ertelenebilir. Zeyilname düzenlenmesi halinde; tekliflerini vermiş veya başvurularını yapmış olan istekli veya adaylara teklif veya başvurularını geri çekerek, yeniden teklif verme veya başvuru yapma imkanı tanınır.…(5) Kanunun 55 inci maddesi uyarınca şikayet üzerine yapılan incelemede; başvuruların ya da tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale veya ön yeterlik dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, ihale veya son başvuru tarihine 10 günden az süre kalmış olsa dahi gerekli düzeltme yapılarak yukarıda belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defa daha ertelenebilir. Belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi, ancak Kanunun 26’ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Şikayet üzerine dokümanda değişiklik yapılması” başlıklı 15.1’inci maddesinde “İhale Uygulama Yönetmeliklerinin “İhale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı maddesinde “Kanunun 55 inci maddesi uyarınca şikayet üzerine yapılan incelemede; başvuruların ya da tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale veya ön yeterlik dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, ihale veya son başvuru tarihine 10 günden az süre kalmış olsa dahi gerekli düzeltme yapılarak yukarıda belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defa daha ertelenebilir. Belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi, ancak Kanunun 26’ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür.” hükmü yer almaktadır. Buna göre, şikâyet başvurusu üzerine, idarenin dokümanda düzeltme yapılmasına karar vermesi halinde, Kanunun 29’uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ve zeyilnamenin doküman indirenlerin tamamına ihale veya son başvuru tarihinden en az 10 gün önce bildirilmesini öngören düzenlemedeki 10 günlük süre ile bağlı olmaksızın ihale veya son başvuru tarihine kadar (ihale veya son başvuru günü hariç) zeyilname ile dokümanda düzeltme yapılabilecektir. Ancak zeyilnamenin son bildirim tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında 10 günden az süre kalması halinde, ihale tarihinin ertelenmesi zorunlu olup, bu erteleme sadece bir defa yapılabilecektir. İhale veya son başvuru tarihinin ertelenmesi halinde, yeni ihale veya son başvuru tarihinin, zeyilnamenin son bildirim tarihinden itibaren on günden az olmayacak şekilde belirlenmesi gerektiği hususuna dikkat edilmelidir. Zeyilname ile ihale veya son başvuru tarihinin ertelenmesi halinde, erteleme süresi ihale veya son başvuru tarihinden itibaren hiçbir durumda yirmi günü geçemeyecektir.” açıklaması, yer almaktadır.
IV-Kamu İhale Kurulunun Değerlendirmesi
İnceleme konusu ihaleye ilişkin olarak idarece ihale dokümanında 17.07.2025, 23.07.2025 ve 08.08.2025 tarihlerinde olmak üzere 3 defa zeyilname ile değişiklik yapılmıştır.
İdare tarafından 17.07.2025, 23.07.2025 ve 08.08.2025 tarihlerinde EKAP üzerinden istekli olabileceklere (o tarihe kadar doküman alanlara) zeyilname bildiriminin gönderildiği anlaşılmıştır.
Şikâyet konusu benzer iş hususu ile ilgili olarak 08.08.2025 tarihli Zeyilname öncesi düzenlenen İdari Şartnamenin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir: Her türlü biyokimya hormon alım işi” düzenlemesinin yer aldığı, katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde benzer işe ilişkin düzenlemenin “7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir: Her türlü biyokimya hormon alımı veya kamu kurum ve kuruluşlarında yapılmış her türlü laboratuvar hizmeti alım işleri veya puan sonuç karşılığı cihaz kullanımı uygulaması işi benzer iş olarak kabul edilecektir” şeklinde değiştirildiği görülmüştür.
Başvuruya konu ihaleye ait İhale İlanının 27.06.2025 tarihinde yayımlandığı, ihale dokümanında 17.07.2025, 23.07.2025 ve 08.08.2025 tarihlerinde olmak üzere 3 defa zeyilname ile değişiklik yapıldığı, iddia konusu edilen hususa yönelik olarak 08.08.2025 tarihli zeyilname ile İdari Şartname’nin (İhale İlanının 4.4.1’inci maddesine de yansıyan) 7.6’ncı maddesinde değişiklik yapıldığı görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca, belli koşulların varlığı altında zeyilname ile yalnızca ihale dokümanında değişiklik yapılabileceği, zeyilnamenin ihale tarihinden en az 10 gün öncesinde istekli olabileceklerin bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde doküman indirenlerin tamamına gönderileceği, yapılan değişiklik nedeniyle ek süreye ihtiyaç duyulması halinde ihalenin zeyilname ile ertelenebileceği; ihale dokümanında belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ihale ilanında da bulunması halinde, ihale sürecine devam edilebilmesi için düzeltme ilanı yayımlanmasının da zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
Bu kapsamda, her ne kadar ihale ilanı yapıldıktan sonra tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi/teknik hatalar veya eksikliklerin zeyilname düzenlenmesi suretiyle giderilebilmesi mümkün olsa da iş deneyime ilişkin düzenlemelerin ihale ilanlarında bulunması zorunlu hususlar arasında yer aldığı, dolayısıyla ilanın yayımlanmasını takip eden 15 gün içinde hatalı hususlar için düzeltme ilânı yapılmak suretiyle ihalenin gerçekleştirilebileceği, ancak 08.08.2025 tarihli zeyilname ile hem İhale İlanında hem de İdari Şartnamede yer alan söz konusu benzer iş düzenlemesinin, idarece düzeltme ilanı yapılmaksızın, zeyilname yapılmak suretiyle sadece İdari Şartnamede değiştirilmesi işleminin mevzuata aykırılık teşkil ettiği anlaşılmış, mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
İdarenin dokümanda düzeltme yapılmasına karar vermesi halinde, zeyilnamenin doküman satın alanların tamamına ihale veya son başvuru tarihinden en az 10 gün önce bildirilmesini öngören düzenlemedeki 10 günlük süre ile bağlı olmaksızın ihale veya son başvuru tarihine kadar (ihale veya son başvuru günü hariç) zeyilname ile dokümanda düzeltme yapılabilir. (Bkz. Kanun’un 29’uncu maddesinin ikinci fıkrası) Ancak zeyilnamenin son bildirim tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında 10 günden az süre kalması halinde, ihale tarihinin ertelenmesi zorunludur. Ayrıca erteleme sadece bir defa yapılabilir. İhale veya son başvuru tarihinin ertelenmesi halinde, yeni ihale veya son başvuru tarihi, zeyilnamenin son bildirim tarihinden itibaren 10 günden az olmayacak şekilde belirlenmesi zorunludur.
Hizmet İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 26’ncı maddesinin 5’inci fıkrası ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Şikayet üzerine dokümanda değişiklik yapılması” başlıklı 15.1’inci maddesinde yer alan düzenlemeler gereğince, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55’inci maddesinde yer alan şartların oluşması halinde ihale tarihinin ertelenmesi üzerine 29’uncu maddedeki şartların oluşması halinde bir kez daha ertelenmesi mümkündür. (Bkz. Kamu İhale Kurulunun 10.09.2025 tarihli 2025/UH.I-1933).
V. Sonuç ve Değerlendirmemiz
İhalenin sağlıklı bir şekilde sonuçlandırılabilmesi, İdarenin güvenirlik ilkesi kapsamında işlemler yapması ile mümkündür. İdare bu kapsamda, şikayet başvurularını değerlendirerek, gerekli görmesi halinde; ihale ilanını ve dokümanını değişikliğine gitmesi gerekmektedir. Ancak İdarenin usulüne uygun olarak; yapılan başvuruları değerlendirmek, zeyilname yapmak, gerekirse düzeltme ilanı yayımlamak ve ihale tarihini ötelemesi zorunludur. Bu kapsamda Kamu İhale Kurulu kararı; tüm İdareler ile ihaleye katılacak kişilere öğretici olmuş, ihale tarihinin de en fazla kaç kez değiştirilebileceğini de açıklamıştır. 22.09.2025
(Daha fazla bilgi edinmek için KILIÇ HUKUK VE DANIŞMANLIK OFİSİ ile iletişime geçiniz. 0 312 285 96 00- 0545 2859600)
Eyl