4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan yapım işi alımlarına ait Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ile Tip ve Genel Şartnamesinde, 30. 07.2025 tarihli Resmî Gazete ile bilinmesi gereken çok önemli değişiklikler yapıldı.

Bu değişiklikler, 01.09.2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.

Mevzuat değişikliklerinin takip edilmesi, taahhüt firmaları için hayati öneme haizdir.

A-Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikler aşağıda özetlenmiştir:

1. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’ndeki tanımlar güncellendi. Buna göre “Endeks” ve “Alt Endeks” tanımları yenilendi:

“h) Endeks: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Yurt İçi Üretici Fiyat Genel Endeksini,”

“j) Alt endeks: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan endekslerden; rayiçler için Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (2003=100) CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosu ile Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi 2003=100, CPA 2008 seçilmiş sınıflar tablosunun alt sektörler itibarıyla ilgili endeksini, işçilik rayiçleri için ise Tüketici Fiyat Genel Endeksini,”

olarak değiştirildi.

2. Aynı Yönetmeliğin 10’uncu maddesine “(5) Yaklaşık maliyet tespit edilirken kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenerek yayımlanmış birim fiyat ve rayiçlerin esas alınması halinde, güncelliğini kaybeden birim fiyat ve/veya rayiçler, ilgili alt endeks veya endeksle güncellenir. Güncelleme, yaklaşık maliyetin belirlendiği tarihin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait alt endeks veya endeksin, kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenerek yayımlanmış birim fiyat ve rayiçlerin yürürlüğe konulduğu tarihin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait alt endeks veya endekse bölünmesi suretiyle bulunan katsayı üzerinden yapılır.” fıkrası eklendi.  

3. Aynı Yönetmeliğin 11’inci maddesinin üçüncü fıkrasına “Bu durumda, fiyat farkı verilmesi öngörülen işler için yapılacak güncellemede, 27/6/2013 tarihli ve 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslara göre hesaplanan fiyat farkı katsayısı (Pn) kullanılır. Pn hesabındaki güncel endekslere esas olarak ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksler, temel endekslere esas olarak ise yaklaşık maliyetin hesaplandığı tarihin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksler kullanılır. Fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işler için yapılacak güncellemede, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin yaklaşık maliyetin hesaplandığı tarihin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse bölünmesi suretiyle bulunan katsayı kullanılır.” cümleleri eklendi.

4. Aynı Yönetmeliğe: “Başlamış olan ihaleler GEÇİCİ MADDE 34- (1) Bu maddeyi yürürlüğe koyan Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilanı veya yazılı olarak duyurusu yapılmış olan ihaleler, ilanın veya duyurunun yapıldığı tarihte yürürlükte olan Yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılır.” geçici maddesi eklendi.

B-Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşmede yapılan değişiklikler aşağıda özetlenmiştir:

1- Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşmenin 9’uncu maddesinin başlığı “İşe başlama ve işi bitirme süresi” şeklinde değiştirilmiş, 9.3’üncü maddesine bağlı (11) numaralı dipnotta yer alan “tarihleri” ibaresi “süreleri” şeklinde, “Tarihleri” ibaresi “Süreleri” şeklinde değiştirilmiş, 9.4’üncü maddesine bağlı (11.1) numaralı dipnot

“11.1. Havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmadığı günler belirlenecektir. Bu çerçevede idarece Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan ilgili genelge dikkate alınabilir.” şekilde değiştirildi.  

2- Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşmenin 11.2’nci maddesinin ikinci cümlesi; “Hakediş raporları, yüklenici veya vekili tarafından imzalanıp idareye verildiği tarihten başlamak üzere idarece en geç otuz gün içinde onaylandıktan sonra bu tarihi izleyen en geç otuz gün içinde hakediş tahakkuka bağlanır, tahakkuk tarihinden başlamak üzere en geç on beş^12.1 gün içinde ödeme yapılır.¹³” şekilde değiştirildi.   

Aynı maddeye bağlı (13) numaralı dipnotun son cümlesi;  

“Hakediş raporları, yüklenici veya vekili tarafından imzalanıp idareye verildiği tarihten başlamak üzere idarece en geç otuz gün içinde onaylandıktan sonra bu tarihi izleyen en geç otuz gün içinde hakediş tahakkuka bağlanır, tahakkuk tarihinden başlamak üzere en geç on beş [Ödeme süresi için on beş günden farklı bir süre belirlenmesi öngörülüyor ise, öngörülen süre “on beş” ifadesi yerine yazılır] gün içinde ödeme yapılır.” şeklinde değiştirildi.  

3- Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşmenin 13.1’inci maddesine bağlı (15) numaralı dipnotun (2) numaralı maddesinde yer alan “1/3 ünden” ibaresi “yüzde otuzundan” şeklinde değiştirildi ve aynı dipnotun (2) numaralı maddesine;

“13.11. Fiyat farkı hesaplanan sözleşmelerde, 13.8’inci ve 13.9.5’inci maddelere göre mahsubu yapılmamış avansın veya bakiyesinin idarece defaten hakedişten kesilmesinin veya yüklenici tarafından idareye iade edilmesinin gerektiği durumlarda mahsubu yapılmamış avans veya bakiyesi, güncel endeksler için; 13.8’inci madde bakımından anılan maddedeki hallerin idarece tespit edildiği tarihin, 13.9.5’inci madde bakımından ise tasfiye kabul tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeksler esas alınarak hesaplanan fiyat farkı katsayısı (P_n) ile güncellenir. P_n değeri birden küçük ise güncelleme yapılmaz.” maddesi eklendi.

4- Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşmenin 14.2’nci maddesine bağlı (16) numaralı dipnota;

“(3) Aralarında doğal bir bağlantı olması sebebiyle hizmet alımı ile birlikte ihale edilen yapım işleri sözleşmelerinin yürütülmesi sırasında fiyat farkı hesaplanması öngörülüyor ise madde metnine “14.2. İşin ilgili kısımları için, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar ve 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.” yazılacaktır. Ayrıca idare tarafından, anılan esaslar dikkate alınarak, işin kısımları için ayrı ayrı olmak üzere, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun sabit katsayılar ile varsa ilgili alt endeksleri de içeren düzenleme bu maddede yapılacaktır.” maddesi eklendi.

5- Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşmenin 25.2’nci maddesine bağlı (23) numaralı dipnotta yer alan tablo aşağıdaki şekilde değiştirildi;

6- Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşmenin 28.1’inci maddesi “28.1. Sözleşmede bulunmayan veya fiyatı belli olmayan işlere ait iş kalemlerinin bedeli, Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre hesaplanır.” şeklinde değiştirildi.

Ayrıca 28.2’nci maddesine bağlı (24.1) numaralı dipnotta yer alan “o iş kalemine ait resmi analiz ve” ibarelerinden sonra gelmek üzere “Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22’nci maddesinin üçüncü fıkrasına göre güncellenen” ibareleri eklendi.

7- Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşmenin 30’uncu maddesine bağlı (25) numaralı dipnot;

“25 (1) Anahtar teslimi götürü bedel sözleşmelerde madde metni, aşağıdaki gibi düzenlenecektir.

Madde 30-Geçici kabul noksanları

30.1. Geçici kabul noksanları için düzenlenen her hakedişte yapılan iş tutarının %3’ü kadar teminat mektubu alınır ve bu teminat mektubu, geçici kabul noksanı bulunmayan işlerde geçici kabul onay tarihinden sonra, geçici kabul noksanı bulunan işlerde ise bu eksikliklerin tamamlanmasını müteakip, geçici kabul onay tarihinden sonra otuz gün içinde yükleniciye iade edilir. Fiyat farkı ödenen işlerde teminat tutarı, ihale tarihinden itibaren fiyat farkı katsayısı (Pn) üzerinden güncellenmek suretiyle belirlenir. Yüklenicinin teminat mektubu vermemesi durumunda; düzenlenen her hakedişte yapılan iş tutarının %3’üne karşılık gelen kısmı tutulur ve bu tutar, geçici kabul noksanı bulunmayan işlerde geçici kabul onay tarihinden sonra, geçici kabul noksanı bulunan işlerde ise bu eksikliklerin tamamlanmasını müteakip, geçici kabul onay tarihinden sonra otuz gün içinde yükleniciye ödenir. Fiyat farkı ödenen işlerde bu tutar, ihale tarihinden itibaren fiyat farkı katsayısı (Pn) üzerinden güncellenmek suretiyle kesilir. İşin devamı sırasında yüklenicinin hakedişlerden yapılan kesintiler karşılığında teminat mektubu vermesi durumunda idare hesabında tutulan tutar yükleniciye ödenir. Geçici kabul noksanları için alınan teminatlar haczedilemez ve bunların üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.

(2) Birim fiyat sözleşmelerde madde metni, aşağıdaki gibi düzenlenecektir:

Madde 30-İşin devamı sırasında kesin hesapların yapılması

30.1. Yüklenici, kesin hesapların zamanında tamamlanmasını teminen işin devamı süresince gerekli elemanı işbaşında bulundurmaya ve her kalem imalatın tamamlanmasını takiben yapı denetim görevlisiyle birlikte hesaplarını hazırlatarak peyderpey tetkik için İdareye vermeye mecburdur.

30.2. Düzenlenen hakedişlerde; yapılan iş tutarının %3’ü karşılığında teminat mektubu alınır ve kesin hesaplar İdare tarafından onaylanmadıkça bu teminat mektubu iade edilmez. Yüklenicinin teminat mektubu vermemesi durumunda ise yapılan iş tutarının %3’ü tutulur ve kesin hesaplar İdare tarafından onaylanmadıkça bu tutarlar ödenmez. Fiyat farkı ödenen işlerde teminat tutarı/tutulan tutar, ihale tarihinden itibaren fiyat farkı katsayısı (Pn) üzerinden güncellenmek suretiyle belirlenir. İşin devamı sırasında yüklenicinin hakedişlerden yapılan kesintiler karşılığında teminat mektubu vermesi durumunda idare hesabında tutulan tutar yükleniciye ödenir. Kesin hesapların tamamlanması için alınan teminatlar haczedilemez ve bunların üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.

(3) Karma sözleşmelerde madde metni aşağıdaki gibi düzenlenecektir:

Madde 30-İşin devamı sırasında kesin hesapların yapılması ve geçici kabul noksanları

30.1. Yüklenici, işin birim fiyat teklif alınan kısımlarının kesin hesaplarının zamanında tamamlanmasını teminen işin devamı süresince gerekli elemanı işbaşında bulundurmaya ve her kalem imalatın tamamlanmasını takiben yapı denetim görevlisiyle birlikte hesaplarını hazırlatarak peyderpey tetkik için İdareye vermeye mecburdur. Düzenlenen hakedişlerde; yapılan iş tutarının %3’ü karşılığında teminat mektubu alınır ve kesin hesaplar İdare tarafından onaylanmadıkça bu teminat mektubu iade edilmez. Yüklenicinin teminat mektubu vermemesi durumunda ise yapılan iş tutarının %3’ü tutulur ve kesin hesaplar İdare tarafından onaylanmadıkça bu tutarlar ödenmez. Fiyat farkı ödenen işlerde teminat tutarı/tutulan tutar, ihale tarihinden itibaren fiyat farkı katsayısı (Pn) üzerinden güncellenmek suretiyle belirlenir. İşin devamı sırasında yüklenicinin hakedişlerden yapılan kesintiler karşılığında teminat mektubu vermesi durumunda idare hesabında tutulan tutar yükleniciye ödenir. Kesin hesapların tamamlanması için alınan teminatlar haczedilemez ve bunların üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.

30.2. İşin anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan kısmında, geçici kabul noksanları için düzenlenen her hakedişte yapılan iş tutarının %3’ü kadar teminat mektubu alınır ve bu teminat mektubu, geçici kabul noksanı bulunmayan işlerde geçici kabul onay tarihinden sonra, geçici kabul noksanı bulunan işlerde ise bu eksikliklerin tamamlanmasını müteakip, geçici kabul onay tarihinden sonra otuz gün içinde yükleniciye iade edilir. Fiyat farkı ödenen işlerde teminat tutarı, ihale tarihinden itibaren fiyat farkı katsayısı (Pn) üzerinden güncellenmek suretiyle belirlenir. Yüklenicinin teminat mektubu vermemesi durumunda; düzenlenen her hakedişte yapılan iş tutarının %3’üne karşılık gelen kısmı tutulur ve bu tutar, geçici kabul noksanı bulunmayan işlerde geçici kabul onay tarihinden sonra, geçici kabul noksanı bulunan işlerde ise bu eksikliklerin tamamlanmasını müteakip, geçici kabul onay tarihinden sonra otuz gün içinde yükleniciye ödenir. Fiyat farkı ödenen işlerde bu tutar, ihale tarihinden itibaren fiyat farkı katsayısı (Pn) üzerinden güncellenmek suretiyle kesilir. İşin devamı sırasında yüklenicinin hakedişlerden yapılan kesintiler karşılığında teminat mektubu vermesi durumunda idare hesabında tutulan tutar yükleniciye ödenir. Geçici kabul noksanları için alınan teminatlar haczedilemez ve bunların üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.”

şeklinde değiştirildi.

C- Yapım İşleri Genel Şartnamesinde yapılan değişiklikler aşağıda özetlenmiştir: 

1. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 2’nci maddesine; “(3) 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelerin, anılan Kanundan istisna edilen yapım işlerinin ihale dokümanlarında bu Genel Şartname hükümlerine atıf yapılması durumunda bu Genel Şartname uygulanır.” fıkrası eklendi.

2. Yapım İşleri Genel Şartnamesindeki “Tanımlar” güncellendi. Buna göre “Endeks” ve “Alt Endeks” tanımları yenilendi:

• "Endeks": TÜİK’in Yurt İçi Üretici Fiyat Genel Endeksi,

• "Alt endeks": İşçilik için brüt asgari ücret, diğer girdiler için sektörel  Yİ-ÜFE verileri olarak değiştirildi.

3. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 6’ncı maddesinin ikinci fıkrasına, “Yüklenicinin işe başlamasına mâni olacak ve yükleniciden kaynaklanmayan hukuki, idari, teknik veya fiili bir engel olması durumunda düzenlenecek işyeri teslim tutanağında bu durum belirtilmek kaydı ile yer teslimi yapılır. Ancak bu durumda, işin süresi başlamış olmakla birlikte iş durdurulmuş sayılır. İşe başlanılmasına engel teşkil eden durumun ortadan kaldırılmasını izleyen en geç beş iş günü içinde idare tarafından iş tekrar başlatılır. Bu madde kapsamında fiilen işyeri teslimi yapılmaksızın işin süresinin başlatıldığı durumlarda, tutanağın düzenlenmesi ile fiilen işyeri teslimi yapılması arasında geçen süre işin süresine eklenir. Yüklenici işyeri teslimine bağlı yükümlülüklerini işyerinin fiilen teslimini müteakip gerçekleştirir.” cümleleri eklendi.

4. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 9’uncu maddesinin birinci fıkrasına, “Tamamlanmış ve müstakil kullanıma elverişli bölümleri için kısmi geçici kabul yapılan işlerde, bu kısımlara ilişkin olarak genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigorta yaptırılır. Kısmi kesin kabul yapılması halinde ise, bu kısımlar için düzenlenen genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigorta sonlandırılır.” cümlesi eklendi.

5. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 11’inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki gibi değişiklikler yapıldı;

“Uygulama projelerinin hazırlanması ve teslimi

Madde 11- (1) Ön ve/veya kesin proje üzerinden ihaleye çıkılan işlerde, ön ve/veya kesin projelere aykırı olmamak şartıyla uygulama projesinin idare tarafından hazırlanması veya hazırlatılması esas olup bu proje iş programına göre yapılacak imalatlara başlanmadan en az on beş gün önce bir yazı ekinde yükleniciye teslim edilir.

(2) Uygulama projelerinin yüklenici tarafından hazırlanması da istenebilir. Bu durumda aşağıdaki esaslar geçerlidir:

a) Yüklenicinin yapacağı uygulama projeleri, hesaplar vb.; sözleşme ve eklerinde belirtilen şartlara, idare tarafından kendisine verilen ön/kesin projelere, talimatlara, esaslara, fen ve sanat kurallarına uygun olarak iş programını aksatmayacak şekilde hazırlanır ve uygulamada gerekli görülecek tüm ölçüleri ve ayrıntıları kapsar.

b) Uygulama projelerinin hazırlanması sırasında, farklı tercihlerin mümkün olması hallerinde yüklenici, seçim yapılabilmesini sağlamak üzere bu tercihleri gösteren projeleri, hesapları ve diğer gerekli bilgi ve raporları hazırlayıp idareye verir.

c) Yüklenici tarafından hazırlanan uygulama projelerinde idare tarafından değişiklik yapılmasının gerekli görüldüğü ve/veya verilen bilgilerin yeterli görülmediği durumlarda, projelerde ve ilgili raporlarda istenen değişikliklerin yapılması ve/veya eksik bilgilerin tamamlanması için projeler, istenenlere uygun şekle getirilmek üzere yükleniciye geri verilir. İdare, isterse projeler üzerinde kendisi de değişiklik yapabilir.

ç) Onay işlemi sırasında idare tarafından proje ve eklerinde hatalar ve eksikler tespit edildiği takdirde yüklenici, idarenin yazılı talimatı üzerine ve verilen süre içinde, ayrıca bir bedel ödenmesini istemeksizin bunları düzeltmek zorundadır.

d) Sözleşme veya eklerinde başka bir hüküm bulunmadığı takdirde, yüklenici tarafından idareye verilen projeler ve ilgili raporlar, verildikleri tarihten başlamak üzere bir aylık süre içinde aynen onaylanmış veya gerekli görülen değişiklikler yapılmış olarak veya eksiklerin tamamlanması kaydı ile yükleniciye geri verilir. Bu konuda gecikme olursa yüklenici, işin süresinin bu gecikme süresi kadar uzatılması hususunda hak kazanmış olur.

e) Yüklenici tarafından hazırlanan proje ve hesapların belirlenen tarihlerde idareye verilmemesi veya verilen proje ile hesapların hata ve eksiklerinden dolayı idarece onaylanmadan geri verilmiş olması nedeniyle ortaya çıkan zaman kayıpları ve gecikmelerden yüklenici sorumludur.

f) Yüklenici, hazırladığı projelerin ve hesapların hata ve eksiklerinden ve bunların her türlü sonuçlarından sorumludur. Projelerin idare tarafından görülmüş ve onaylanmış olması yükleniciyi bu sorumluluktan kurtarmaz.

(3) Karma sözleşmelerde işin birim fiyat teklif alınan kısımlarında da birinci ve ikinci fıkra hükümleri uygulanır.

(4) Proje ve proje yapılması için gereken harita alımı, jeoteknik etüt ve sondaj yapılması gibi mühendislik hizmetleri için yükleniciye, ihale dokümanında aksi belirtilmedikçe, birim fiyat üzerinden ödeme yapılır.

(5) Uygulama projeleri ister idarece verilmiş ister yüklenici tarafından hazırlanarak idarece onaylanmış olsun, uygulama sırasında yapılmış değişiklikleri de içeren ve işin bitmiş durumunu gösteren nihai projeler, yüklenici tarafından bedelsiz olarak hazırlanıp işin geçici kabulünün yapılmasına ilişkin başvuru ile birlikte idareye teslim edilir.” 

6. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 12’nci maddesinin ikinci fıkrası “(2) Birim fiyatlı işlerin, onaylı uygulama projesi bulunmayan kısımlarına başlanamaz. Aksi takdirde sorumluluk bu hükme aykırı davranan tarafa aittir.” şekilde değiştirildi.  Dördüncü fıkrasında yer alan “yüklenicinin bu husustaki süre talebi de idare tarafından dikkate alınır.” ibaresi “değişikliğe konu işin yapılması için gerekli süre hesaplanarak süre uzatımı verilir.” şeklinde değiştirildi,

altıncı fıkrasına “görüşlerini” ibaresinden sonra gelmek üzere “tebliğ veya bildirim tarihinden itibaren 15 gün içinde” ibaresi eklendi ve aynı maddeye “(7) İhale dokümanında yer alan uygulama projelerinde veya eklerinde bir imalatın yapımına ilişkin ayrıntıya yer verilmekle birlikte o imalatın yapılmayacağına ilişkin proje üzerinde herhangi bir not/belirtme bulunması halinde bahse konu not/belirtme esas alınır.” fıkrası eklendi.

7. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 17’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “gecikme cezasının %10’u oranında ceza” ibaresi “gecikme cezası” şeklinde değiştirildi ve aynı maddenin yedinci fıkrasında yer alan “ve idarece gerekli görülmesi kaydıyla” ibaresi yürürlükten kaldırıldı.

8. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 19’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “için,” ibaresinden sonra gelmek üzere “iş programına uygun olarak her türlü makine, araç ve yardımcı tesisleri hazır hale getirecek,” ibaresi eklendi ve aynı maddenin altıncı fıkrası;

“(6) Yüklenici, sözleşmesine göre işin başından itibaren iş programına uygun olarak işyerinde bulundurulması istenen teknik personelin isimleri ile belgelerini (diploma, meslek odası kayıt belgesi, noterden alınan taahhütname) Teknik Personel Bildirimi ile birlikte onaylanmış iş programının yükleniciye tebliğ edildiği tarihten itibaren on gün içinde idareye sunmak zorundadır. İdare, bu personel hakkında gerekli incelemeyi yaptıktan sonra kabul edip etmediğini on gün içinde yükleniciye bildirir. İdare tarafından bu süre içerisinde herhangi bir bildirim yapılmadığı takdirde Teknik Personel Bildirimindeki teknik personel kabul edilmiş sayılır. Teknik personelin bildirilmemesi ya da eksik bildirilmesi veya bildirilen teknik personele ait bilgi ve belgelerden herhangi birinin idareye süresinde sunulmaması halinde, söz konusu personelin iş başında bulundurulmadığı kabul edilerek usulüne uygun olarak bildirilmeyen her bir teknik personel için sözleşmesinde öngörülen günlük cezalar uygulanır. Usulüne uygun teknik personel bildiriminde bulunulmadığı sürece hiçbir imalat yapılamaz.” şeklinde değiştirildi.

9. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 21’inci maddesinin altıncı fıkrası;  

“(6) Sözleşmede birim fiyatı bulunmayan iş kalemi için 22 nci maddeye göre yeni birim fiyat yapılması halinde, iş artışının yasal sınırlar içinde olup olmadığına dair hesaplamada;

a) Fiyat farkı hesaplanması öngörülen işlerde, bu iş kalemi için ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ilişkin,

b) Fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen işlerde,

1) Proje değişikliğinin, sözleşmesine göre iş bitim tarihinden önce yapılması halinde, bu iş kalemi için proje değişikliği onay tarihinin içinde bulunduğu aya ilişkin,

2) Proje değişikliğinin, sözleşmesine göre iş bitim tarihinden sonra yapılması halinde, bu iş kalemi için proje değişikliği onay tarihinin içinde bulunduğu aya ilişkin tespit edilen birim fiyat, aynı aya ait endeksin, sözleşmesine göre işin bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait endekse bölünmesi suretiyle bulunan katsayı ile iş bitim tarihine indirgenerek,

tespit edilen yeni birim fiyat esas alınır.” şeklinde değiştirildi.

10. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22’nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirildi;

“Madde 22- (1) 12 nci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği hallerde, işin yürütülmesi aşamasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedelleri ile 21 inci maddeye göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedellerine ait birim fiyatlar, aşağıda belirtilen usuller çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilir. Bu şekilde hesaplanacak ilave işlerin bedelleri; birim fiyat sözleşmelerde yeni birim fiyatlar üzerinden, anahtar teslim götürü bedel sözleşmelerde ise yeni birim fiyatlar üzerinden hesaplanacak artış tutarına göre belirlenecek ilerleme yüzdeleri esas alınarak yükleniciye ödenir.

(2) Birim fiyat tespiti yapılacak olan iş kaleminin/iş grubunun tanım, tarif ve yapım şartları idare tarafından belirlenmek kaydıyla iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:

a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizler dikkate alınarak oluşturulacak analizler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren analizler dikkate alınarak oluşturulacak analizler.

c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet analizleri dikkate alınarak oluşturulacak analizler.

ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler.

(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması ilkesi gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir:

a) Fiyat farkı verilmesi öngörülen işlerde;

1) Varsa yüklenicinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye verdiği teklif rayiçler kullanılır.

2) İhalenin yapıldığı yılda kamu kurum veya kuruluşlarınca yayımlanan rayiçler, ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait alt endeksin, rayiçlerin yayımlandığı tarihin içinde bulunduğu aya ait alt endekse bölünmesi suretiyle bulunan katsayı ile güncellenerek kullanılır. Alt endeksin belirlenemediği durumlarda endeks kullanılır. Rayiçlerin ihalenin yapıldığı yıl içinde birden fazla kez güncellenerek yayımlanması durumunda ihale tarihinden önce yayımlanan son rayiçler esas alınır.

3) İhalenin yapıldığı yılda kamu kurum veya kuruluşlarınca yayımlanmış rayiç bulunmamakla beraber bu rayicin ihale tarihinden sonra yayımlanması halinde, yayımlanan rayiç fiyat, ilk defa yayımlandığı tarihinin içinde bulunduğu aya ait alt endeksin, ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait alt endekse bölünmesi suretiyle bulunan katsayı ile indirgenerek kullanılır. Alt endeksin belirlenemediği durumlarda endeks kullanılır.

4) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan rayiçler, yeni fiyat hesabının yapılacağı işin ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait alt endeksin, benzer nitelikteki yapım işinin ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait alt endekse bölünmesi suretiyle bulunan katsayı ile güncellenerek kullanılır. Alt endeksin belirlenemediği durumlarda endeks kullanılır.

5) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış yerel rayiçler, proje değişikliği onay tarihinin içinde bulunduğu aya ait alt endeksin, ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait alt endekse bölünmesi suretiyle bulunan katsayı ile indirgenerek kullanılır. Alt endeksin belirlenemediği durumlarda endeks kullanılır.

b) Fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işlerde;

1) Varsa yüklenicinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye verdiği teklif rayiçler, proje değişikliği onay tarihinin içinde bulunduğu aya ait alt endeksin, ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait alt endekse bölünmesi suretiyle bulunan katsayı ile güncellenerek kullanılır. Alt endeksin belirlenemediği durumlarda endeks kullanılır.

2) Proje değişikliği onay tarihinin içinde bulunduğu yılda kamu kurum veya kuruluşlarınca yayımlanan rayiçler, proje değişikliği onay tarihinin içinde bulunduğu aya ait alt endeksin, rayiçlerin yayımlandığı tarihin içinde bulunduğu aya ait alt endekse bölünmesi suretiyle bulunan katsayı ile güncellenerek kullanılır. Alt endeksin belirlenemediği durumlarda endeks kullanılır. Rayiçlerin proje değişikliği onayının yapıldığı yıl içinde birden fazla kez güncellenerek yayımlanması durumunda proje değişikliği onay tarihinden önce yayımlanan son rayiçler esas alınır.

3) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan rayiçler, yeni fiyat hesabının yapılacağı işin proje değişikliği onay tarihinin içinde bulunduğu aya ait alt endeksin, benzer nitelikteki yapım işinin ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait alt endekse bölünmesi suretiyle bulunan katsayı ile güncellenerek kullanılır. Alt endeksin belirlenemediği durumlarda endeks kullanılır.

4) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış, proje değişikliği onay tarihinin içinde bulunduğu aya ait yerel rayiçler kullanılır.

(4) Yeni fiyatın hesabında, sözleşmede yeni birim fiyat analizleri için önceden belirlenmiş bir kâr ve genel gider oranı varsa bu oran dikkate alınır. Sözleşmede bu konuda bir oran belirlenmemiş ise oluşturulan kâr ve genel gider hariç analiz tutarına %10 oranındaki yüklenici kârına ilave olarak %15 oranına kadar idare ve yüklenicinin anlaştığı oranda genel gider eklenir.

(5) Sözleşmede kâr ve genel gider oranının önceden belirlenmemiş olması durumunda;

a) Yüklenicinin teklifi kapsamında yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin bulunması halinde, yukarıdaki fıkralar kapsamında hesaplanan yeni birim fiyat; yüklenici tarafından benzerlik gösteren iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın, idarece aynı iş kalemi için resmi analiz ve üçüncü fıkraya göre güncellenen rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyata oranı (%90’ı aşmamak üzere) ile yeni iş kalemine ait resmi analiz ve üçüncü fıkraya göre güncellenen rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın çarpılması sonucunda elde edilen tutarı geçemez.

b) Yüklenicinin teklifi kapsamında yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin bulunmaması halinde, yukarıdaki fıkralar kapsamında hesaplanan yeni birim fiyat; yeni iş kalemine ait resmi analiz ve üçüncü fıkraya göre güncellenen rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın %90’ını geçemez.

(6) Yeni fiyatın, yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullere göre proje değişikliği onay tarihinden itibaren otuz gün içinde ve her halükârda yeni iş kaleminin imalatına başlanmadan önce tespit edilmesi esastır. Aynı süre içinde; düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve idarece onaylanarak geçerli olur. Yeni fiyat tespitinde yüklenici ile uyuşulamaz ise, fiyat tutanağı idare tarafından onaylanmaksızın, taraflarca anlaşmazlık tutanağı düzenlenir ve anlaşmazlık idare tarafından on gün içinde Yüksek Fen Kurulunca belirlenen usul ve esaslara uygun olarak anılan Kurula intikal ettirilir. Yüksek Fen Kurulu tarafından tespit edilen fiyatın iki tarafça kabulü zorunludur. Yüklenici, fiyat uyuşmazlığı hakkındaki Yüksek Fen Kurulu kararını beklemeden idare tarafından tespit edilmiş geçici fiyat üzerinden işe devam etmek zorundadır.

(7) İdare istediği takdirde; bir işte, sözleşmeye esas proje içinde kalan ancak öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olduğu hallerde, ayrıca bir yükleniciye yaptırılması mümkün olan bir işi başkasına da yaptırabilir, bundan dolayı yüklenici herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

(8) 12’nci maddenin dördüncü fıkrasına göre gerçekleştirilen proje değişikliğine bağlı olarak iş eksilişinin ortaya çıktığı durumlarda, iş eksilişi kapsamına giren imalatların fiyatının hesaplanmasında, bu maddede yer alan yeni fiyatın tespitine ilişkin hükümler uygulanır.”

11. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 29’uncu maddesinin sekizinci fıkrası;  

“(8) Zamanında yapılmayan yazılı bildirimler dikkate alınmaz ve yüklenici müracaat süresini geçirdikten sonra süre uzatımı talebinde bulunamaz. Ancak mücbir sebep durumunun devam etmesi halinde müracaat süresinin devam ettiği kabul edilir. Mücbir sebeplerin devamı sırasında yapılacak bildirim, bildirim tarihinin yirmi gün öncesinden geçerli olmak üzere dikkate alınabilir.” şeklinde değiştirildi.

12. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 30’uncu maddesinin başlığı “Malzeme ocaklarının kullanma şartları ile ocak, depo yerleri ve güzergâh değişiklikleri” şeklinde değiştirildi. Aynı maddenin üçüncü fıkrası; “(3) İşin devamı sırasında sözleşme ve eklerinde öngörülen ocakların, depo yerlerinin veya bunlara erişim güzergâhlarının değiştirilmesi zorunluluğunun doğması halinde, yüklenici değiştirilen ocakları, depoları veya erişim güzergahını kullanır. Bu durumda, değişikliğe ilişkin tutanağın onay tarihi esas alınarak değişimden etkilenen iş kalemleri için 22 nci maddeye göre yeni fiyat belirlenir.” şeklinde değiştirildi.

13. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 31’inci maddesinin birinci fıkrasının ikinci ve üçüncü cümleleri; “Bu yıkım işlerine, anahtar teslim götürü bedel sözleşmelerde uygulama projelerinde, birim fiyat sözleşmelerde ise teklif cetvelinde yer verilmesi zorunludur. Sözleşmenin uygulanması sürecinde, idarenin sonradan gerekli görmesi halinde yaptırılacak yıkım işlerinin bedeli 22’nci madde hükümlerine göre belirlenerek yükleniciye ödenir.” şeklinde değiştirildi. 

14. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 39’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a) bendi “a) Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, her ayın ilk beş işgünü içinde düzenlenir. Yüklenici başvurmadığı takdirde idare, aynı ay içinde tek taraflı olarak hakedişi düzenler. Gelecek yıllara sari olmayan sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın yirminci günü düzenlenir.” şekilde değiştirildi.  

(d) bendinde yer alan “iki tarafça imzalanmış bulunan” ibaresi “yapı denetim görevlisi ile yüklenici tarafından imzalanan” şeklinde değiştirildi,

(e) bendi “e) Yüklenicinin, geçici hakedişe veya hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere karşı itirazlarını en geç kesin hesapların idareye teslim edildiği tarihe kadar dilekçe ile bildirmesi zorunludur.” şekilde yeniden düzenlendi,

(f) bendinde yer alan “onaylandıktan sonra” ibaresinden sonra gelmek üzere “onay tarihini izleyen” ibaresi eklenmiş, aynı bentte yer alan “Bu tarihten” ibaresi “Tahakkuk tarihinden” şeklinde değiştirildi ve aynı fıkraya  “h) Aralarında doğal bir bağlantı olması nedeniyle bir arada ihale edilen yapım işi ve inşa edilen tesisin işletilmesine yönelik imzalanan bir sözleşmenin, yapım işi kısmının geçici kabulünden sonra bu kısma ilişkin olarak (ğ) bendine göre ek geçici hakediş raporu düzenlenebilir. Hizmet alımına konu olan işletme dönemine ilişkin hakediş ödemelerinde bu Genel Şartname hükümleri uygulanmaz.” bendi eklendi.

15. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 40’ıncı maddesinin dokuzuncu fıkrasında yer alan “39 uncu maddedeki usuller çerçevesinde” ibaresi “değişikliklerin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren en geç on beş gün içinde” şeklinde değiştirildi.

16. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 47’nci maddesinin dokuzuncu fıkrası; “(9) Doğal afet, kanuni grev, genel salgın hastalık, kısmi veya genel seferberlik ilanı ve gerektiğinde Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenecek benzeri diğer hallerin idare tarafından mücbir sebep olarak kabul edilerek sözleşmenin feshedilmesi için; yükleniciden kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş olması, taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması, yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş bulunması, mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen yirmi gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak bildirimde bulunması ve yetkili merciler tarafından belgelendirilmesi zorunludur. Zamanında yapılmayan yazılı bildirimler dikkate alınmaz ve yüklenici müracaat süresini geçirdikten sonra sözleşmenin feshi talebinde bulunamaz. Ancak mücbir sebep durumunun devam etmesi halinde müracaat süresinin devam ettiği kabul edilir. Mücbir sebeplerin devamı sırasında yapılacak bildirim, bildirim tarihinin yirmi gün öncesinden geçerli olmak üzere dikkate alınabilir. Bu durumda hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilerek, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar iade edilir.” şeklinde değiştirildi.

17. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 48’inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “yıla” ibaresi “aya” şeklinde değiştirildi. Aynı maddenin beşinci fıkrasında yer alan “yılda” ibaresi “ayda” şeklinde değiştirildi.

18. Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 50’nci maddesinin birinci fıkrasının son cümlesi yürürlükten kaldırıldı.

Resmi Gazetede yayınlanan mevzuat değişiklikliğinin detaylarına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz. 

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2025/07/20250730-16.htm

(Değişikliklerle ilgili Kılıç Hukuk ve Danışmanlık Ofisi ile iletişime geçebilirsiniz.) 30.07.2025